Nola esaten da euskaraz "teléfono fijo"?

Lepoa ere jokatuko genuke munduan dauden euskal kontsulta zerbitzu guztiek erantzun behar izan diotela inoiz galdera honi: “Nola esaten da euskaraz teléfono móvil”? Oraindik, hiztun asko eta asko harrapatuta dago telefono mugikorra, telefono mobila, sakelako telefonoa, eskuko telefonoa eta segapotoa aukerekin ehundu den amaraunean.

Kontsulta zerbitzukook, ordea, uste dugu ikasi dugula bizirauten garai berri hauetan. Ez dugu burua apurtzen kontu horrekin. Gehienetan, telefonoa esaten dugu; zehaztu behar dugunean, berdin digu sakelako telefonoa edo mugikorra den; etxeko telefonoa edo finkoa den.

Blog honetan bertan argitaratu genuen "Zer ez da itzultzea?" artikulutxoa hitz hauekin amaitu genuen:

«Oharra: Konturatu zara telefonoak idatzi dugula, abizenik gabe?»

Bai: erabaki dugu euskaraz telefono esan behar zaiola (gehienetan, behintzat) telefono txikiari. Esaterako, "Ikasleek debekatuta dute telefonoa erabiltzea eskola orduetan" irakurtzen duenak, abizenik jarri ez diogunez, zer ulertuko du, zuen ustez? Zein telefono eramango du aldean Anartzek eskolara doanean, etxeko egongelan daukana edo azaroaren 28an oparitu zioten esmarfona?  
Irudi hau jarriko zenuke ikasgelan...

... edo beste hau?

Denok ados, beraz: denok erantzun duzue modu batean. Zer ondorio dakar horrek? Horrelako egoera batean, nahikoa da telefonoa esanda, ez baitago nahasteko arriskurik.


Noiz jarri behar zaio orduan abizena telefono hitzari? Oso gutxitan: zein telefonoren kontura ari garen zehaztu behar dugunean baino ez.

Esaterako, hiru egoera hauetan:

1. egoera: Formularioetan, maiz, eskatzen digute bi telefonoen zenbakiak emateko. 

Etxeko tel.:   944... Sak. tel.:        695...

Bi-biak zehaztu behar dira.

2. egoera: Lanera deitu diogu bikotekideari, ohiko orduan. Gehienetan etxetik deitzen diogu, baina oraingoan ez. Zerbait arraroa sumatzen du: nabarmenegia da autoek ateratzen duten zarata.

—Ez zaude etxean, ezta? 

—Ez, mugikorretik hots egin dizut.

Ohikoa etxekoa denez, mugikorretik ari garela zehaztu behar dugu.

3. adibidea: Bateria agortu zaigula esatean, ia seguru egon gintezke sakelakoaz ari garela.

 —Ez zitzaidan ahaztu deitzea: bateria gabe geratu zitzaidan telefonoa.

 —Eta? Ez zenuen izan finkotik deitzerik, ala?

Etxekoa dela zehaztu behar da.