14/11/10

Geroko utzi gabe, beranduegi izan liteke eta

«Hiru mende beranduago, 4 milioi beltz afrikar indarrez eraman zituzten Brasilera, esklabo gisa lan egitera.» 

Eman dezagun zuzena dela esaldia. Orduan, XV. mendearen amaieran, plantazio-jabeak 4 milioi beltz horiek noiz etorriko zain egongo ziren Brasilen, baina 300 bat urtez atzeratuta heldu ziren esklaboak; berandu, baina heldu ziren azkenean! 


Zer gertatu da? Beste hainbatetan bezala, erdararen oihartzuna nagusitu zaigula: erdaraz, “tres siglos más tarde” esaten denez, nahastu egiten gara tarde horrekin, kalkatu egiten dugu –oker–, eta gero behar zuena berandu bihurtzen da. Askori gertatzen zaigu, gero!: euskaraz ikasten hasi berri denari,  irratiko kazetari bikain batzuei, irakasleoi, zenbait euskaltzaini ere...

Hona esaldia, zuzenduta:

«Hiru mende beranduago geroago, 4 milioi beltz afrikar indarrez eraman zituzten Brasilera, esklabo gisa lan egitera.» 

Hiztegiaren arabera, “ohi den, egoki den, behar den uneaz geroago” da berandu:
  • "Berandu heldu gara hitzordura"
  • "Irakaslea berandu etorri da klasera, eta are beranduago Vanessa"
  • "Oso berandu oheratu naiz bart, eta barea baino motelago daukat burua gaur goizean: ez lo bai lo"…

Inoiz ez da berandu orain arte gaizki esan ditugunak zuzentzeko!

iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina